ไอเทมสำคัญสำหรับคนไทย ที่ไม่ว่าจะไปไหนก็ต้องพกติดตัวไว้ตลอดนั่นก็คือบัตรประชาชน ซึ่งทุกวันนี้เราก็จะเห็นว่ามันมีหน้าตาเป็นแบบโมเดิร์นตามสมัยขึ้นมาบ้างแล้ว แต่ Gangbeauty เชื่อว่าหลายคนน่าจะยังไม่เคยเห็นบัตรประชาชนรุ่นแรกกันหรอกใช่มั้ย เอาล่ะ เดี๋ยวจะพาไปดู!
บัตรประชาชนรุ่นที่ 1 เป็นบัตรรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า พับเป็น 4 ตอนคล้ายบัตรยืมหนังสือของห้องสมุด รวมแล้วมีทั้งหมด 8 หน้าด้วยกัน โดยหน้าปกจะมีตราครุฑและคำว่า “บัตรประจำตัวประชาชน” พร้อมเลขทะเบียนที่ออกบัตร ส่วนปกหลังจะเป็นคำเตือนสำหรับผู้ถือบัตรเกี่ยวกับหน้าที่พลเมืองที่เราควรต้องปฏิบัติ บัตรมีอายุ 10 ปี และเสียค่าธรรมเนียมต่ออายุบัตรไม่เกิน 25 สตางค์ ซึ่งพลเมืองจะต้องเริ่มทำบัตรตอนอายุครบ 16 ปีบริบูรณ์ และสิ้นสุดการถือบัตรที่อายุ 70 ปีบริบูรณ์
บัตรประชาชนรุ่นที่ 2 พัฒนามาจากรุ่นที่ 1 เนื่องจากแบบแรกนั้นไม่สะดวกในการพกพาติดตัวไปไหนมาไหน จอมพลสฤษดิ์ ธนรัชต์ นายกรัฐมนตรีในยุคนั้น จึงทำการเปลี่ยนรูปแบบใหม่ เป็นบัตรสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาด 6×9 เซนติเมตร สีขาวดำเพราะพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์ดีดธรรมดา แต่ภายหลังพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ นายกรัฐมนตรีในยุคต่อมาก็ได้ทำการปรับเปลี่ยนพรบ.ของบัตรใหม่ ให้พลเมืองเริ่มทำบัตรตอน 15 ปีเพื่อสอดคล้องกับกฎหมายแรงงาน มีบทลงโทษเรื่องบัตรมากขึ้น และไม่เก็บค่าธรรมเนียมบัตรในกรณีขอใหม่กับเปลี่ยนบัตรเพราะหมดอายุ
commons.wikimedia.org
บัตรประชาชนรุ่นที่ 3 เป็นบัตรที่เปลี่ยนโฉมเพราะสถานการณ์บ้านเมืองเปลี่ยนไป เนื่องจากในยุคนั้นเริ่มมีแรงงานต่างด้าวเข้ามา จึงทำให้เกิดปัญหาปลอมแปลงบัตรมากมาย ประกอบกับเป็นยุคที่คอมพิวเตอร์กำลังเข้ามามีบทบาทในชีวิตคนไทย จึงทำให้มีการปรับเปลี่ยนโฉมบัตร ให้เป็นรูปแบบที่ทันสมัย และปลอมแปลงได้ยากขึ้น เป็นขนาด 5.4×8.4 เซนติเมตร ตัวบัตรสีขาว พิมพ์ลายพื้นเป็นเส้นสีฟ้าทั่วบัตร รูปถ่ายผู้ถือบัตรเป็นรูปสี แสดงส่วนสูงชัดเจน และเคลือบวัสดุป้องกันการปลอมแปลงชนิดพิเศษ ลงสัญลักษณ์สิงห์ และคำว่า “กรมการปกครอง” ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าฝังลงไปในเนื้อวัสดุ ฐานข้อมูลของประชาชนก็ใช้การเก็บด้วยคอมพิวเตอร์เช่นกัน
บัตรประชาชนรุ่นที่ 4 ความสมบูรณ์ของระบบคอมพิวเตอร์นั้นมีมากขึ้น จึงก่อให้เกิดความคิดในการเปลี่ยนแปลงบัตรประชาชนให้ทันสมัย และเพื่อทำให้ประชาชนได้รับการบริการต่างๆ อย่างรวดเร็ว และสะดวก แต่ยังคงรูปแบบกฎหมายดั้งเดิมเอาไว้ โดยบัตรใหม่เป็นบัตรพลาสติก มีความยืดหยุ่นและแข็งแรง ขนาด 5.4×8.6 เซนติเมตร และเริ่มมีแถบแม่เหล็กสำหรับบันทึกข้อมูลของเจ้าของบัตรเพิ่มขึ้นมา มีชื่อตามประสาชาวบ้านว่า “บัตรประชาชนไฮเทค” เนื่องจากทุกขั้นตอนของการออกบัตร ใช้คอมพิวเตอร์นั่นเอง
ภาพตัวอย่างบัตรประจำตัวประชาชนจาก stat.bora.dopa.go.th
บัตรสมัยปัจจุบันเป็นรุ่นที่ 5 จะเห็นได้ว่าพัฒนามาไกลจริงๆ!
