“อย่าไปวิ่งเล่นตากฝน เดี่ยวไม่สบาย ตากฝนมารีบไปเช็ดตัว อาบน้ำสระผม จะได้ไม่เป็นหวัด”…. เราแทบทุกคยคุ้นเคยกับประโยคคำพูดนี้กันมาตั้งแต่เด็ก แต่พอโตขึ้นมาผ่านแดดผ่านฝนมาหลายสิบปี ก็เริ่มสงสัยว่า ทำไมเปียกฝนแล้วเราต้องเป็นหวัด หรือไม่สบายล้มหมอนนอนเสื่อ อันดับแซ่บเลยไปหาข้อมูลมาว่า อะไรกันแน่ที่ทำให้เราไม่สบาย ทำไมหวัดถึงเล่นงานเราหลังจากที่เราตากฝนหรือเปียกฝนมา
หวัดหรือไข้หวัดเกิดจากอะไร
ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกับ “หวัดหรือไข้หวัด” กันก่อน หวัดหรือไข้หวัดเกิดจากเชื้อไวรัส Rhinovirus หนึ่งในเชื้อไวรัสที่มักทำให้เกิดหวัด เจ้าเชื้อไวรัสตัวนี้จะเรี่ยวแรงดีในสภาพอากาศเย็นๆ โดยเฉพาะในบ้านเราเจ้าเชื้อตัวนี้จะแพร่ระบาดได้ดีในหน้าฝนและหน้าหนาวเพราะอากาศในช่วงนั้นจะเย็นลง ทำให้เชื้อแข็งแรงและพร้อมจะแพร่กระจาย
ทำไมเปียกฝน ถึงเป็นหวัด?
แล้วที่เราตากฝนแล้วเป็นหวัดล่ะ? ที่เราเป็นหวัดกันงอมแงมหลังจากที่เปียกฝนหรือตากฝนมา ไม่ใช่เพียงเพราะเราตากฝนหรือเปียกฝนเท่านั้น แต่มีหลายปัจจัยที่ทำให้เป็นหวัดหรือไม่สบาย เช่น ลมและฝนที่พัดเอาเชื้อไวรัสที่ลอยอยู่ในอากาศมาสู่เรา ในเวลาเดียวกันอุณหภูมิในร่างกายเราช่วงที่ฝนตกมักจะลดต่ำกว่าปกติ (สังเกตุง่ายๆ เรามักจะบ่นหนาวหรือรู้สึกเย็นๆ ตอนที่ฝนตก)
แล้วถ้าภูมิคุ้มกันในร่างกายอ่อนแอ ก็เท่ากับว่าร่างกายของเราไม่มีเวรยามคอยเฝ้าระวัง เชื้อไวรัสที่มากับลมกับฝนก็จะเข้าสู่ร่างกายได้อย่างง่ายดาย ยิ่งถ้าเรายังอยู๋ในชุดหรือเสื้อผ้าที่เปียกปอนเป็นเวลานานๆ ก็ยิ่งทำให้อุณหภูมิในร่างกายเราลดลง ซึ่งเป็นโอกาสให้เชื้อไวรัสแข็งแรงโตไว ส่งผลให้เกิดการอักเสบติอเชื้อภายในร่างกายหรือตามอวัยวะต่างๆ ได้ง่ายกว่าปกติ
แล้วทำไมเราถึงติดหวัดคนอื่นได้ง่าย
สังเกตมั้ยว่าเวลาฝนตก หรือช่วงที่อากาศเย็นๆ เรามักจะหลบเข้าไปอยู่ในบ้าน ในห้อง แถมยังปิดประตูหน้าต่างจนอากาศไม่ถ่ายเท ดังนั้นเมื่อไหร่ที่คนที่อยู่ในพื้นที่ปิดแบบนั้นเกิดจามหรือไอออกมาสักคน เรียบร้อยเลยค่ะ เชื้อหวัดกระจายในห้องแน่นอนค่ะ คนที่อยู่ภายในพื้นที่นั้นก็มีโอกาสที่จะติดเชื้อได้ง่ายๆ ถ้าคนๆ นั้นภูมิคุ้มกันต่ำหรือร่างกายอ่อนแอ
สรุปแล้ว เปียกฝนทำให้เป็นหวัดจริงมั้ย?
จริงและไม่จริงค่ะ อย่างที่บอกไว้ตอนต้นว่า หวัดเกิดจากเชื้อไวรัสที่แพร่กระจายอยู่ในอากาศ เข้าสู่ร่างกาย และเมื่อไหร่ก็ตามที่ร่างกายคุณอ่อนแอ ภูมิคุ้มกันต่ำกว่าปกติ เจ้าเชื้อพวกนี้ก็จะเข้าไปสร้างปัญหา ทำให้ระบบการทำงานในร่างกายหรืออวัยวะต่างๆ อักเสบติดเชื้อได้ เพราะฉะนั้น ลำพังการตากฝนหรือเปียกฝนเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถทำให้เราไม่สบายได้ แต่ถ้าร่างกายคุณก็อ่อนแออยู่แล้ว ภูมิคุ้มกันต่ำ แล้วตัวเปียกฝน เตรียมใจไว้ได้เลยว่า คุณอาจจะเป็นหวัด ไม่สบายหลังจากที่ไปตากฝนมา
ดูแลตัวเองยังไงให้ห่างหวัด
ป้องกันไว้ก่อนดีกว่า ทำร่างกายให้แข็งแรง แบ่งเวลาไปออกกำลังกายบ้าง ทานอาหารที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันในร่างกาย พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับคนที่เป็นหวัด ใส่หน้ากากอนามัยในช่วงที่มีการระบายของหวัด ล้างมือหรือเช็ดมือด้วยแอลกอฮอลฆ่าเชื่อทุกครั้งที่ต้องสัมผัสกับข้าวของเครื่องใช้ในที่สาธารณะ ถ้าเปียกฝนพยายามทำให้ร่างกายอบอุ่น เปลี่ยนเสื้อผ้าใหม่ เพื่อให้ตัวแห้งเร็วที่สุด เท่านี้คุณก็ลดโอกาสที่จะเป็นหวัดเพราะตากฝนได้แล้วค่ะ