โรคหัวใจวายเฉียบพลัน ถือเป็นอีกโรคที่คร่าชีวิตคนไทยไปไม่น้อยเลย สาเหตุก็มาจากหลายๆ ปัจจัยภายในร่างกายและวิธีการใช้ชีวิตก็มีส่วน แต่เมื่อเรื่องที่ไม่คาดคิดเกิดขึ้นแล้ว เราจะสามารถรับมืออย่างไรให้ถูกต้องและได้ผลที่สุด
วันนี้ Gang Beauty มีหลักปฏิบัตเกี่ยวกับการ CPR (การช่วยคนที่กำลังมีภาวะหัวใจหยุดเต้น) ง่ายๆ มาฝากให้ทุกคนได้เก็บเป็นความรู้ติดตัวกัน เพราะโรคร้ายแรงจะเกิดขึ้นกับคนใกล้ตัวคุณหรือไม่? ก็ไม่มีใครรู้ได้ล่วงหน้า
พื้นฐานของการทำ CPR อยู่ที่ C-A-B (อัพเดทในปี 2010 จาก A-B-C) ได้แก่
C ? Compression กดหน้าอก เพื่อนวดหัวใจภายนอก
A ? Airways เปิดทางเดินหายใจให้โล่ง โดยการตั้งศีรษะของผู้ป่วยให้ตรง แล้วเชยคางขึ้นเล็กน้อย
B ? Breathing ช่วยหายใจด้วยการประกบปาก แล้วเป่าลมเข้าไป
จะเห็นได้ว่า ความสำคัญของการทำ CPR ตอนนี้อยู่ที่การปั๊มหัวใจ ที่ต้องทำให้ถูกต้องและทันเวลา เพราะหากสมองขาดออกซิเจนไปเกิน 4 นาที สมองอาจเสียหายได้
เมื่อไรถึงควรทำ CPR?
เราสามารถเข้าไปทำ CPR ให้กับผู้ป่วยที่หมดสติ ลมหายใจอ่อนหรือหยุดหายใจ หัวใจใกล้หยุดเต้น หรือหยุดเต้นไปแล้ว เช่น จมน้ำ หัวใจวาย สำลักควันไฟจากที่ที่เกิดไฟไหม้ อุบัติเหตุต่างๆ
วิธีทำ CPR ที่ถูกต้อง
1. ตรวจดูความปลอดภัยบริเวณรอบๆ ตัวผู้ป่วย เช่น มีของแหลมคม มีกระแสไฟฟ้า มีน้ำมัน มีไฟ หรือสิ่งอันตรายอื่นๆ หรือไม่ ถ้าดูไม่ปลอดภัย อย่าเพิ่งเข้าไป เรียกกู้ภัยมาช่วยเหลือดีกว่า
2. หากสถานที่รอบๆ ผู้ป่วยปลอดภัยดี ให้เข้าไปหาผู้ป่วยทำการยืนยันว่าผู้ป่วยหมดสติจริง โดยการตีที่ไหล่แล้วเรียกด้วยเสียงดัง 4-5 ครั้ง หากผู้ป่วยยังรู้สึกตัวอยู่ หายใจเองได้ ให้จับนอนตะแคง รอการช่วยเหลือ โทร 1669 ไม่ควรทำ CPR ขณะที่ผู้ป่วยยังมีสติ
3. หากไม่ได้สติ ไม่ลืมตาจริงๆ และหยุดหายใจ ให้รีบโทรหา 1669 เช่นกัน แจ้งทีมงานว่าผู้ป่วยไม่ได้สติ หยุดหายใจ ให้นำเครื่องฟื้นคืนคลื่นหัวใจด้วยไฟฟ้าชนิดอัตโนมัติ หรือ AED มาด้วย
4. เริ่มทำการกดหน้าอก โดยจับผู้ป่วยนอนหงาย นั่งคุกเข่าข้างผู้ป่วย วางสันมือข้างหนึ่งตรงครึ่งล่างกระดูกหน้าอก (ตำแหน่งตรงกลางระหว่างหน้าอก ระดับเดียวกับหัวนมพอดี) และวางมืออีกข้างทับประสานกันไว้ เริ่มการกดหน้าอกด้วยความลึกอย่างน้อย 5 เซนติเมตร ในอัตราเร็ว 100-120 ครั้งต่อนาที สามารถปั๊มหัวใจตามจังหวะเพลง “สุขกันเถอะเรา” ของสุนทราภรณ์, “Staying Alive” ของ Bee Gees หรือ “Imperial March” เพลงธีมของ Darth Vader ในภาพยนตร์เรื่อง Star Wars ได้
5. ควรทำ CPR ต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าทีมแพทย์ หรือหน่วยกู้ภัยจะมา หากคุณไม่เคยเข้ารับการฝึกทำ CPR มาก่อน ให้กดหน้าอกเพียงอย่างเดียวไปเรื่อยๆ หากคุณเคยทำ CPR แล้ว อาจกดหน้าอกสลับกับการเป่าปากช่วยหายใจได้ โดยกดหน้าอก 30 ครั้ง สลับมาเป่าปากช่วยหายใจ 2 ครั้ง
6. ในกรณีที่มีคนอยู่ด้วยหลายคน สามารถสลับให้คนอื่นมาช่วยปั๊มหัวใจแทนได้
และนี่คือวิธีการ CPR ที่หากคุณมีความรู้ติดตัวไว้ ก็จะสามารถช่วยชีวิตคนอื่นได้อย่างทันท่วงที เรื่องของการสูญเสียก็จะน้อยลงได้ วิธีนี้สามารถใช้ได้ทั้งคนและสัตว์ อย่างสุนัขหรือแมว เพื่อเป็นการปฐมพยาบาลเบื้องต้นและรอให้หน่วยพยาบาลมารับช่วงต่อไป
