หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ต้องตรวจเช็กกระเป๋าสัก 10 รอบก่อนออกเดินทาง หรือหากคุณคือคนที่ไม่สามารถทนกับอะไรที่ไม่เข้าที่เข้าทางได้ และยิ่งหากอาการเหล่านี้เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนแทบจะกลายเป็นชีวิตประจำวันแล้วล่ะก็ เป็นไปได้ว่าคุณอาจเป็นคนหนึ่งที่มีภาวะโรคย้ำคิดย้ำทำ หรือ OCD (Obsessive-Compulsive Disorder) อยู่ก็เป็นได้ โดยอาการของโรค OCD นี้ ถือเป็นอาการป่วยทางจิตอย่างหนึ่งที่ส่งผลให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมและความคิดซ้ำๆ จนก่อให้เกิดความวิตกกังวลมากกว่าความเป็นจริง แถมยังอาจนำไปสู่ความเครียดและกระทบต่อการใช้ชีวิตโดยไม่รู้ตัว ซึ่งการจะระบุว่าผู้ป่วยเป็นคนขี้กังวลธรรมดา หรือเป็นโรค OCD ได้นั้น จำเป็นต้องดูจากพฤติกรรมหลายๆ อย่างเพื่อประกอบการวินิจฉัยค่ะ โดยพฤติกรรมเบื้องต้นของโรคนี้จะมีลักษณะอย่างไรบ้างนั้น ลองมาดูข้อมูลที่ เรานำมาฝากกันค่ะ
1. กังวลเรื่องความสะอาดมากเกิน
ลักษณะที่ชัดเจนของผู้ป่วยโรคนี้ ก็คือมักจะกังวลต่อเรื่องความสะอาดมากเป็นพิเศษ โดยเฉพาะพฤติกรรมการล้างมือบ่อย หรือทำความสะอาดบ้านมากกว่าคนปกติยิ่งถือเป็นอาการที่เห็นได้ชัดของผู้เป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ ซึ่งไม่เพียงแต่กังวลกับตัวเองเท่านั้น ยังลามไปถึงคนรอบข้างอีกด้วย และนั่นก็มาจากการกลัวเชื้อโรคและอาการเจ็บป่วยมากเกินไป โดยในรายที่มีอาการมากๆ อาจล้างมือจนถึงขั้นผิวถลอกไปเลยก็มี
2. เช็กแล้วเช็กอีก
ถือเป็นอาการที่พบบ่อยถึง 30 เปอร์เซ็นต์ของผู้ป่วยโรค OCD โดยผู้ที่มีอาการของโรคนี้มักจะตรวจเช็กทุกเรื่องซ้ำแล้วซ้ำอีกเพื่อให้ตัวเองรู้สึกมั่นใจมากยิ่งขึ้น เช่น แม้จะตรวจเช็กไฟและเตาแก๊สในบ้านเรียบร้อยแล้วก่อนออกจากบ้าน ก็อาจจะต้องกลับมาเปิดประตูบ้านเพื่อเข้าไปเช็กอีกครั้ง เนื่องจากยังไม่มั่นใจการตรวจเช็กในรอบแรกนั่นเอง
3. ซีเรียสกับตัวเลขผิดปกติ
ถือเป็นอาการที่ค่อนข้างแตกต่างจากคนทั่วไปอย่างชัดเจน เพราะผู้ป่วยโรค OCD มักจะซีเรียสในเรื่องการเรียงตัวเลข และแพทเทิร์นต่างๆ มากกว่าปกติ แถมยังรู้สึกหงุดหงิดรำคาญใจอย่างมากหากต้องเจอกับอะไรที่ไม่เป็นไปตามรูปแบบที่ควรจะเป็น โดยจะไม่สามารถหยุดคิดเรื่องไร้สาระเช่นนี้ได้ง่ายๆ อีกด้วย
4. ทุกอย่างต้องเพอร์เฟกต์
การเป็น Perfectionist ไม่ได้ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติแต่อย่างใด แต่สำหรับใครที่ต้องการให้ทุกอย่างเพอร์เฟกต์จนถึงขั้นรู้สึกกระวนกระวายใจนั้น ถือเป็นสัญญาณหนึ่งที่อาจบ่งชี้ถึงโรค OCD ได้ โดยผู้ป่วยโรคนี้ จะไม่ได้คิดเพียงแค่อยากให้ทุกอย่างสมบูรณ์แบบ แต่กลับคิดอย่างจริงจังว่าทุกอย่างจะต้องออกมาเพอร์เฟกต์แบบไม่มีข้อแม้ใดๆ อย่างเช่นการจัดวางของที่ต้องอยู่ในองศาที่พอดีเป๊ะ หรือการตัดแบ่งขนมเค้กที่ต้องสวยงามและเท่ากันพอดีทุกชิ้น เช่นเดียวกับแผนการต่างๆ ก็ต้องเป็นไปตามโปรแกรมที่วางไว้ ซึ่งหากไม่เป็นอย่างที่ตั้งใจก็จะทำให้รู้สึกหงุดหงิดเป็นอย่างมาก
5. มองหาหลักประกันอยู่เสมอ
อาการย้ำคิดย้ำทำนั้นไม่ได้สร้างความกังวลในระดับธรรมดา แต่ผู้ป่วยยังพยายามดิ้นรนเพื่อจะหาสิ่งที่สามารถช่วยคลายความวิตกของตัวเองอีกด้วย จึงไม่แปลกที่เมื่อผู้ป่วย OCD มีปัญหาเรื่องอะไรก็ตาม ก็มักจะเที่ยวปรึกษาผู้คนมากมาย เพื่อให้ได้ความเห็นที่รู้สึกมั่นใจมากที่สุด ยิ่งหาคนรับประกันได้ด้วยจะยิ่งสบายใจขึ้นอย่างมาก
6. ไม่พอใจรูปลักษณ์ของตัวเอง
ผู้ป่วยโรค OCD มักไม่ค่อยพึงพอใจกับส่วนต่างๆ บนร่างกายของตัวเองอยู่เสมอ โดยนอกจากจะสังเกตส่วนต่างๆ บนใบหน้าและร่างกายอย่างละเอียดแล้ว ยังกังวลในเรื่องของความสะอาดตามจุดต่างๆ มากกว่าปกติอีกด้วย ซึ่งความจริงแล้วก็ถือเป็นเรื่องปกติของสาวๆ ทั่วไป แต่สำหรับผู้ป่วยโรคนี้ การส่องกระจกจะเกิดขึ้นถี่มากกว่าคนทั่วไปค่ะ
จะเห็นได้ว่า อาการของโรคย้ำคิดย้ำทำหรือโรค OCD นั้น ลักษณะดูคล้ายกับคนปกติทั่วไปอย่างมาก อย่างไรก็ตาม หากใครตรวจเช็กลิสต์อาการที่เรา นำมาฝากแล้วพบว่าตรงกับตัวเองมากกว่าครึ่งล่ะก็ การลองปรึกษาแพทย์อาจสามารถหาหนทางการรักษาที่แก้ไขได้ตรงจุดมากกว่าค่ะ